Geçmişten günümüze ofis türleri, iş dünyasındaki değişimler ve teknolojik gelişmelerle birlikte farklılıklar göstermiştir. İşte, ofis türleri hakkında birkaç örnek:
- Klasik ofis: Klasik ofisler, genellikle tek bir bölmede yer alan, masa ve dolap gibi mobilyaların kullanıldığı ofislerdir. Bu ofis türü, kağıt ve dosya tabanlı işlerin yapıldığı dönemlerde yaygındı.
- Açık ofis: Açık ofisler, duvarlarla ayrılmamış ve çalışanların bir arada çalıştığı geniş alanlardır. Bu ofis türü, işbirliğine dayalı çalışmaların arttığı ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte ortaya çıktı.
- Ev ofisi: Ev ofisleri, işlerini evlerinde yapan insanlar için özel olarak tasarlanmış ofislerdir. Bu ofis türü, teknolojinin evden çalışma imkanını sağlamasıyla birlikte popüler hale geldi.
- Sanal ofis: Sanal ofisler, bir işletmenin fiziksel bir ofise sahip olmadan çalışmasını sağlayan ofislerdir. Bu ofis türü, internet ve diğer dijital teknolojilerin gelişmesiyle birlikte ortaya çıktı.
- Kafe ofis: Kafe ofisler, çalışanların kafelerde çalışmalarına izin veren ofis türleridir. Bu ofis türü, internet erişiminin yaygınlaşmasıyla birlikte popüler hale geldi.
- Paylaşımlı ofis: Paylaşımlı ofisler, çalışanların aynı alanda çalıştığı ve işletmelerin masrafını düşürdüğü ofislerdir. Bu ofis türü, girişimcilerin ve küçük işletmelerin ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanmıştır.
- Mobil ofis: Mobil ofisler, işletmelerin ofis ihtiyaçlarını yerinde karşılamak için tasarlanmış ofislerdir. Bu ofis türü, müşteri ziyaretleri gibi seyahat edilen işlerde kullanılmaktadır.
Geçmişten günümüze ofis türleri, iş dünyasının ihtiyaçlarına ve teknolojik gelişmelere göre sürekli olarak değişmektedir.
Klasik Ofis Türleri
Geçmişten günümüze ofis türleri 1800’lü yılların sonu ve 1900’lü yılların başında artan ofisler ve çalışma alanları için genel ofis plan tip oluşturulmuştur. Bu ofis planında, alt ve orta kademe çalışanlar için sıra düzeninde alanlar ayrılmış, üst kademe çalışanlar için ise yapının kenarında, pencere kenarı ve kapalı alanlar belirlenmiştir. ’Geleneksel Ofis’ olarak adlandırılan bu plan tipi uzun süre ofislerde kullanılmıştır. Ancak artan personel sayısı ile ofis gereksinimi de artmış ve geleneksel ofislerin duvarları kaldırılarak daha büyük mekanlar elde edilmiştir. Yöneticiler için geleneksel bürolar, çalışanlar için ise açık ve büyük mekanlı ofisler oluşturulmuştur.
- Fiziki koşulların ofis çalışması üzerindeki etkilerini araştırma ve uygun koşulları sağlayacak bir planlama düzeni için serbest düzenli ofis tipi oluşturulmuştur.
- Serbest ofis tipinin amacı, organizasyona yönelik iletişim ilişkilerini güçlendirmek ve insancıl çalışma ortamı yaratmak diyebiliriz.
- Ofis mobilyaları zaman içinde değişimlere uyum sağlamak zorundadır.
- Ofis mekanı önce büyük mekan olarak düzenlenip sonra gerektiğinde bölünebilerek fiziksel ihtiyaçlara cevap vermelidir.
Bugüne kadar geçerliliğini koruyan 3 tür ofis, mekan düzeni vardır;
Geleneksel Ofisler
Geçmişten günümüze ofis türleri geleneksel ofisler mekan düzeninin diğer adı ‘hücresel ofis’ mekanlarıdır. Daha çok 1950’lerden önce uygulanan bu ofis düzeni, uluslararası literatürde ‘konveksiyonel’ olarak geçmektedir.
Açık Ofis
Geçmişten günümüze ofis türleri açık ofis mekanlarında insanlar arasında güçlü ayırıcılar söz konusu değildir. Çalışma alanının düzenlenmesine kitaplılar, çiçekler, dosyalama üniteleri ve bölücü panolar birbiriyle ilişkili, fakat çalışma düzenlerinden bağımsız olarak düzenlenir. Açık ofiste mekanın düzenlenmesi geometrik plansal düzenlemeler esasına dayanır. Bu sistemde mobilya üniteleri iki farklı biçimde gruplandırılabilir. Bunlardan ilkinde; çalışma birimleri geometrik düzende ve tek olarak oluşturulmasında bölücü panolar kullanılır. Dosyalama birimleri, raflar ve diğer birimler bu pano üzerine yerleştirilir.
- İkincisinde ise; çalışma alanında kitaplıklar, dosyalama birimleri ve bölücü panolar birbiriyle ilişkili, fakat çalışma yüzeylerinden bağımsızdır.
- Bu sistemde elemanlar kolay sökülüp takılabildiği için ilkine göre daha esnektir.
- Sistemlerin hangisine uyulacağına ofisin ihtiyacına ve alanına göre karar verilir.
Serbest Düzenli Ofisler
Geçmişten günümüze ofis türleri 1960 yılında Almanya’da Schnelle kardeşlerin geliştirdiği bir sistemdir. Serbest düzenli ofislerin özelliği, oldukça karmaşık çevre şartlarına sahip ve açık, geniş bir iç mekan olmasıdır. Serbest düzenli ofis anlayışını oluşturan ilkeler birbirinden bağımsız 68 maddeden meydana gelmektedir. Bunlardan bazıları;
- Ofis mekanında çalışan kişi sayısı en az yüz kişi olmalıdır.
- Estetik bir görünüm ve gürültü için halı döşenmelidir.
- Öğeler tavana kadar kullanılmamalıdır.
- Üst düzey yöneticiler daha fazla alana ihtiyaç duyabilir, ancak çalışan ile aynı mekanı paylaşması gerekmektedir.
- Merkezi bir arşivleme sistemi geliştirilerek kağıt ve acil kullanımı gerekli olmayan diğer donanımlar en aza indirilmelidir.
- Çalışan kişiler karşılıklı oturtulmamalıdır.
- Görsel mahremiyet için hareketli panolar ve bitkiler kullanılmalıdır.
- Gürültü çıkaran donanımlar çalışma alanından ayrı bir yerde konumlandırılmalıdır.
Bu çalışma mekan düzenlerinin dışında bir de ara çözümler bulunmaktadır. Bunlar;
Grup Düzenli Ofis
Geçmişten günümüze ofis türleri grup düzenli ofis mekanı, büyük ofis mekanının küçültülmüş ve parçalanmış bir şeklidir. Geleneksel ofisin ara duvarlarını kaldırılarak koridorun mekana dahil edilmesiyle oluşan mekana ‘grup düzenli büro’ denir. Mekan derinliği güneş ışığına göre belirlenir. Çekirdekten çalışma alanına doğrudan geçilir. Orta büyüklükteki bir mekan bu plan için yeterlidir.
Karma Düzenli Ofis
- Geçmişten günümüze ofis türleri karma düzenli ofis düzeni kullanımında geleneksel, açık ve grup düzenli ofis mekan tipleri tek yapıda aynı kat veya farklı katlarda bir arada kullanılır.
- Bu sistemde ofis mekanı kullanım biçimleri dağılımı; yöneticiler için tek oda, gruplar için grup ofisleri, diğer kullanımlar için de açık mekanlar kullanılır.
- Çalışma mekanı orta büyüklükte yada büyük olmalıdır.
Sonraki Makale: Ceviz Sadece Beynimize Değil Gözümüze de Hitap Eder
Vikipedi: Mobilya